De Wetenschapswinkel van Wageningen University & Research heeft voor het basisonderwijs een checklist ontwikkeld om te beoordelen of lesmateriaal over zwerfafval kan bijdragen aan waardenontwikkeling en gewoontevorming rond afval. Voor het middelbaar onderwijs is een checklist ontworpen om na te gaan of interventies om zwerfafval te verminderen effectief zijn. Beide producten zijn het resultaat van het project ‘Plastic soep op de stoep’ dat is uitgevoerd in opdracht van de Werkgroep (Zwerf)afval en grondstoffen van het Netwerk NME-Diensten.

Basisonderwijs

Voor het basisonderwijs hebben de onderzoekers een aantal aanbevelingen opgesteld voor lessen en lesmateriaal over zwerfafval, gericht op waardenontwikkeling en gewoontevorming. Bijvoorbeeld dat het zelf actie ondernemen van de leerlingen centraal moet staan. Daarnaast zijn inspirerende voorbeelden van groene helden belangrijk, zoals Boyan Slat met zijn stichting The Ocean Cleanup. Verder moeten leerlingen ruimte krijgen om vanuit hun eigen zorgen, vragen en wensen met het onderwerp aan de slag te gaan. Ten slotte is het van belang dat het onderwerp zwerfafval schoolbreed wordt ingestoken en onderdeel wordt van de dagelijkse gang van zaken. In de checklist worden deze verschillende ingrediënten ten behoeve van het lesmateriaal beschreven en toegelicht.

Daarnaast heeft een groep studenten zich gebogen over de vraag welke methode leerkrachten kunnen gebruiken om de leerdoelen van lessen over zwerfafval voor groep 7 en 8 te monitoren. Ze hebben een meetinstrument ontwikkeld om de effectiviteit van lessen over zwerfafval voor het basisonderwijs te evalueren.

Middelbaar onderwijs

Voor de jongeren van 12 tot 18 jaar is onderzocht wat effectieve interventies zijn voor deze leeftijdsgroep om zwerfafval te voorkomen. Belangrijk is dat deze interventies informatie bevatten over de effecten van zwerfafval op het milieu, en de minieme afbreekbaarheid van zwerfafval. Sociale normen zijn erg belangrijk voor jongeren: wat vinden en doen mijn leeftijdsgenoten? Ook op dit gebied liggen kansen voor interventies, net als het inzetten van beloningen. Naast deze checklist is een monitoringstool ontworpen om de effectiviteit van interventies te evalueren.

Tekst ©Redactie Duurzaamnieuws.nl
Foto (c) Schoonmaakjournaal.nl

"We gaan zeker in gesprek met de pensioenfondsen. Maar ik geloof meer in mensen dan in statistiek. Het is aan jullie studenten en jongeren om ons aan onze beloftes te houden en kritisch te blijven richting het College van Bestuur. Vroeger werd er ook actie gevoerd voor emancipatie en gelijke rechten, maar nu moet er actie gevoerd worden voor duurzaamheid”, vertelt Klaas van Mierlo van het College van Bestuur.

In navolging van de studenten aan de Vrije Universiteit, Hogeschool én Universiteit van Amsterdam, sluiten de studenten zich aan bij de Divestment campagne en prikten zij in aanwezigheid van Bouwe de Boer, energiecoördinator van de gemeente Leeuwarden, symbolisch de Koolstofbubbel door.
De Boer: “In de gemeente Leeuwarden is het doel om in 2020 fossiel vrij te zijn, maar het klimaatbeleid gaat niet snel genoeg. Geld is altijd het probleem, daarom staan wij als gemeente helemaal achter deze actie.”

Dialoog met het pensioenfonds
In de brief vragen de studenten om meer inzicht in de investeringen en beleggingen in fossiele energiebedrijven door de Hogeschool en om de dialoog met het pensioenfonds aan te gaan. De actie heeft ten eerste tot doel meer inzicht te krijgen in de investeringen en beleggingen van de instellingen. Daarnaast hebben universiteiten en hogescholen duizenden medewerkers, die verplicht in het pensioenfonds ABP moeten stappen. De studenten vragen hun Colleges van Bestuur het gesprek aan te gaan met pensioenfondsen, om duurzamer te beleggen en uit fondsen te stappen waar aandelen in fossiele energiebedrijven een onderdeel van uit maken.
Myrthe Baijens, student Milieukunde VHL: “Het is bizar dat wij eigenlijk niet weten dat ons geld geïnvesteerd wordt in een industrie die geen toekomst heeft en onze planeet om zeep helpt.”
Tim Haarlem, student Milieukunde VHL: “Deze actie is onderdeel van een veel grotere beweging, het is overgewaaid uit de VS en nu wordt het in heel Nederland en de rest van Europa ook opgepakt. Wij zijn er trots op dat wij als Van Hall Larenstein na de VU, de UvA en HvA de vierde in Nederland zijn die deze campagne vandaag lanceert en aansluit.”

“Aandelen in de fossiele energiebedrijven lijken waardevast”, zegt Urgenda-directeur Marjan Minnesma (nummer één Trouw Duurzame top 100). “Maar dat zijn ze niet! Fossiele energiebedrijven moeten stoppen met alles uit de grond te halen wat op hun balans staat als bewezen reserves. Dan worden hun aandelen dus veel minder waard. Als je veilig wilt beleggen, kun je beter kiezen voor de economie van de toekomst en je geld stoppen in duurzame fondsen, clean-tech, duurzame energie en bedrijven die werken aan de circulaire
economie die draait op groene grondstoffen en duurzame energie. Er zijn steeds meer mensen die dit ook inzien en niet willen wachten tot de zoveelste klimaatramp en dan pas in actie komen. Dit is pas het begin van een nieuwe beweging, die door zal gaan naar alle universiteiten en uiteindelijk naar de grootste investeerders, de pensioenfondsen.”

Lees meer:

Een actueel maatschappelijk vraagstuk uit het milieuwerkveld in je scriptie aan de kaak gesteld? Levert je afstudeerverslag flink veel voer op voor komende debatten over duurzaamheid, het klimaat en de noodzakelijke transities? Heb jij een milieuvraagstuk uitgeplozen op een wijze die nog niet eerder is vertoond? Of gaf je studentonderzoek juist dé oplossing voor een schonere en efficiëntere procesvoering in het stagebedrijf?

De wedstrijd staat open voor (oud)studenten aan Nederlandse universiteiten en hogescholen die tussen januari 2012 en 30 mei 2013 een scriptie hebben geschreven waarin een directe relatie tot milieu of duurzame ontwikkeling wordt gelegd. Scripties die al eerder voor deze prijs zijn ingediend worden niet in behandeling genomen.

Stuur vóór 3 juni 2013 een digitaal exemplaar (als PDF) van je scriptie naar het bureau van de VVM, inclusief een aanbevelingsbrief van de begeleidende docent, een volledig ingevuld inschrijfformulier, en een bewijs van beoordeling door de opleiding.

Begin september 2013 wordt bekend wie zijn genomineerd voor de scriptieprijs. De genomineerde studenten dienen op de VVM Young Professionalsdag tijdens de Energiebeurs op 24, 25 of 26 september 2013 een korte presentatie te geven over het scriptieonderzoek. Tijdens deze bijeenkomst zal de winnaar van de Milieuscriptieprijs 2013 bekend worden gemaakt en zal aan hem of haar de Rachel Carson prijs worden uitgereikt. Lees meer over de voorwaarden in het inschrijfformulier. Ingezonden scripties en andere documenten worden niet geretourneerd.

Info & aanmelden: www.milieuscriptieprijs.nl.

Afgelopen tijd was Anne Venema bij KNN bezig geweest met zijn afstudeeronderzoek voor de studie MSc Energie & Milieuwetenschappen. Deze studie wordt verzorgd door het Centrum voor Energie en Milieukunde (IVEM) aan de Rijksuniversiteit Groningen. Zijn onderzoek richtte zich op het gebruik van biobased materialen in de grond-, weg- en waterbouwsector (gww-sector). De centrale vraagstelling is of biobased materialen de gww-sector duurzamer kunnen maken. Hierbij gaat het niet alleen om de impact dat een product heeft op het milieu, maar ook wat het marktperspectief is.

Deze vraag is onderzocht en beantwoord door middel van vergelijkende Life Cycle Assessments (LCA's). Met behulp van LCA´s is het mogelijk om de milieubelasting van producten te analyseren over gehele levenscyclus, van wieg tot graf. Hierbij is in twee verschillende case studies gekeken naar respectievelijk biobased asfalt en een snelweggoot van biocomposiet. Deze producten zijn vergeleken met producten die tegenwoordig worden toegepast. Hierdoor wordt met specifieke voorbeelden onderzocht hoeveel biobased materialen de milieu-impact kunnen verminderen. Uit deze case studies is gebleken dat biobased materialen een flinke vermindering van de milieu-impact kunnen bewerkstelligen.