Dit is een artikel uit het NRC-archief De artikelen in het archief zijn met behulp van geautomatiseerde technieken voorzien van metadata die de inhoud beschrijven. De resultaten van deze technieken zijn niet altijd correct, we werken aan verbetering. Meer informatie.

Economie

Live bootjes kijken is zoooo passé - online olietankers volgen is veel leuker

Wie gaat er nog door weer en wind bootjes kijken in de haven als dat ook achter je scherm kan? Als je de bewegingen kan volgen van tankers en schepen over de hele wereld? Leuke bijkomstigheid is dat je ook de levendige handel en wandel kan volgen van Iraanse olie.

Voor mensen die helemaal gek zijn van scheepvaart, de haven en andere martieme zaken is marinetraffic.com waarschijnlijk genieten. Op de site kan je tot op de breedtegraad volgen waar welk schip zich bevindt. Vissersboten, tankers, passagiersschepen, jachten, sleepboten, loodsen, cargoschepen; alles wat vaart staat op de interactieve kaart, aangegeven door een kleurtje. Er is ook een fotogalerij waar je kan stemmen op een schip.

Klik op het kleurtje en een venster verschijnt met informatie onder welke vlag het schip vaart, de hoeveelheid knopen (snelheid), en welke bestemming.

Klik je door dan krijg je ook de vaargeschiedenis te zien van de tanker en welke andere havens het schip aangedaan heeft. En er zit ook een mooie zoekfunctie op waarbij je kan selecteren op type schip, de bestemming of locatie. De kaart maakt gebruik van de aan boord van schepen verplichte transponders, die om de zoveel tijd een signaal uitzenden.

Interessant is dat je op marinetraffic.com indirect ook de bewegingen in de gaten kan houden van bijvoorbeeld Iraanse olietankers en de manier waarop ze EU-sancties ontduiken. Om Iran onder druk te zetten het nucleaire programma stop te zetten, scherpte de EU deze zomer die sancties aan. Het is voortaan niet alleen verboden Iraanse olie te importeren, Europese verzekeraars mogen ook geen Iraanse olietransporten meer verzekeren. Het wordt hierdoor voor het regime wel erg lastig om olie te vervoeren naar landen, die wel olie van Iran afnemen, zoals China, India, Japan en Zuid-Korea. Een verzekering is immers verplicht.

Iran ontduikt oliesancties

Althans, dat zou je denken. In werkelijkheid ontduikt Iran de sancties gewoon stelselmatig. NRC-buitenlandredacteur Chris Hensen beschreef eerder in NRC Handelsblad hoe: door zelf schepen te verzekeren, olietankers van eigenaar te laten verwisselen en door olie midden in de oceaan over te pompen naar tankers van andere landen. Die handel in Iraanse olie lijkt zo wel wat op de handel in rommelhypotheken of pakketjes aandelen die zo vaak werden verkocht, verhandeld en opnieuw verpakt totdat handelaren niet meer wisten waar ze oorspronkelijk van afkomstig waren.

John Dalby, een voormalige kapitein die jarenlang voor rederijen als Maersk werkte en die nu zijn eigen maritieme adviesbureau, Marine Risk Management runt, zegt hierover in het artikel:

“Iran heeft manieren gevonden om zijn olie te verhandelen. Dat gebeurt op tamelijk grote schaal.”

De Iraanse overheid beweerde deze week overigens dat het prima kan overleven zonder olie, ook al haalt het land naar schatting 80 procent van de inkomsten uit het zwarte goud. En zelfs dreigt te stoppen met de export van olie als de sancties nog doorgaan. Dat zou de prijs van olie flink kunnen opdrijven. De Iraanse minister van Olie, Rostam Qasemi, zei tegen verslaggevers van Reuters in Dubai ‘goed voorbereid te zijn om het land te kunnen regeren zonder olie-inkomsten’:

“Tot nu toe hebben we geen problemen gehad, maar als de sancties strenger worden, schakelen we over op ‘Plan B’.”

Wat dat intrigerende ‘Plan B’ dan is, daar zei de minister niets over. Maar misschien maakt het regime zich er wel helemaal niet druk over omdat het dus een prima achterdeur heeft gevonden.